TỔNG HỢP VỀ CÔNG NGHỆ HYBRID TRÊN Ô TÔ

Công nghệ hybrid trên ô tô kết hợp động cơ xăng và động cơ điện để tối ưu hóa hiệu suất, tiết kiệm nhiên liệu và giảm khí thải. Tùy thuộc vào mức độ tích hợp, hybrid được chia thành các loại như mild hybrid, full hybrid, và plug-in hybrid (PHEV). Mỗi loại có các chế độ vận hành đặc trưng, từ đơn giản đến phức tạp.

1. Các chế độ hybrid phổ biến

Dưới đây là các chế độ cơ bản mà xe hybrid có thể sử dụng, tùy theo thiết kế:

• Chế độ thuần điện (EV Mode):
  Xe chỉ dùng động cơ điện và pin, không tiêu thụ xăng, không phát thải. Thích hợp cho quãng ngắn hoặc di chuyển trong đô thị. Ví dụ: Sealion 6 chạy được 90-92 km bằng điện khi pin đầy.
• Chế độ hybrid nối tiếp (Series Hybrid):
  Động cơ xăng chạy để phát điện, cung cấp năng lượng cho động cơ điện kéo xe. Hiệu quả ở tốc độ thấp, giảm tải cho động cơ xăng. Ví dụ: Sealion 6 dùng chế độ này khi pin yếu nhưng vẫn ưu tiên sự êm ái.
• Chế độ hybrid song song (Parallel Hybrid):
  Cả động cơ xăng và điện cùng truyền lực đến bánh xe, tăng sức mạnh khi cần (như tăng tốc, leo dốc). Ví dụ: Sealion 6 kích hoạt khi vượt xe trên cao tốc.
• Chế độ tái tạo năng lượng (Regenerative Braking):
  Khi phanh hoặc giảm tốc, động cơ điện biến thành máy phát, sạc lại pin. Tăng hiệu suất năng lượng mà không cần nhiên liệu ngoài.
• Chế độ động cơ xăng (Engine-Only Mode):
  Chỉ dùng động cơ xăng khi pin cạn hoặc chạy tốc độ cao liên tục. Đảm bảo xe hoạt động dù không còn điện.
• Chế độ sạc pin (Charge Mode):
  Động cơ xăng chủ động sạc pin trong khi xe chạy, dự trữ năng lượng cho sau này. Một số xe hybrid (như Sealion 6 tùy phiên bản) có thể hỗ trợ.

2. Mild Hybrid (Hybrid nhẹ)

• Định nghĩa: Là loại hybrid cơ bản, động cơ điện chỉ hỗ trợ động cơ xăng, không thể chạy thuần điện.
• Đặc điểm:
  • Pin nhỏ, động cơ điện yếu, không có EV Mode.
  • Chỉ hỗ trợ khởi động (start-stop), tăng tốc nhẹ, và tái tạo năng lượng khi phanh.
  • Tiết kiệm nhiên liệu ít hơn, nhưng chi phí thấp và nhẹ hơn.
• Ví dụ: Suzuki Ertiga Hybrid, Mazda CX-30 Mild Hybrid.
• Hạn chế: Không đủ khả năng vận hành chế độ nối tiếp hoặc song song hoàn chỉnh như full hybrid.

3. Full Hybrid (Hybrid hoàn toàn)

• Định nghĩa: Là loại hybrid tiên tiến, có thể chạy bằng điện, xăng, hoặc cả hai một cách độc lập, tự động chuyển đổi chế độ theo điều kiện lái.
• Đặc điểm:
  • Pin lớn hơn, động cơ điện mạnh hơn mild hybrid.
  • Hỗ trợ EV Mode (chạy điện quãng ngắn, thường vài km), cùng các chế độ nối tiếp và song song.
  • Không cần cắm sạc, pin được sạc qua động cơ xăng hoặc tái tạo năng lượng.
• Chế độ trong Full Hybrid:
  • Nối tiếp (Series): Động cơ xăng sạc pin, điện kéo xe – dùng khi tốc độ thấp hoặc pin yếu.
  • Song song (Parallel): Cả xăng và điện cùng truyền lực – dùng khi cần sức mạnh lớn.
  • Hệ thống thông minh (như Hybrid Synergy Drive của Toyota) tự chuyển đổi giữa hai chế độ này.
• Ví dụ: Toyota Prius, Honda CR-V Hybrid.

4. Plug-in Hybrid (PHEV) – Trường hợp của BYD Sealion 6

• Định nghĩa: Là phiên bản nâng cấp của full hybrid, có thể cắm sạc từ nguồn điện ngoài và chạy điện xa hơn.
• Đặc điểm:
  • Pin lớn hơn full hybrid, phạm vi chạy điện dài hơn (Sealion 6: 90-92 km).
  • Kết hợp đầy đủ các chế độ: EV Mode, nối tiếp, song song, tái tạo năng lượng, v.v.
  • Linh hoạt hơn nhờ khả năng sạc pin từ bên ngoài, không chỉ phụ thuộc vào động cơ xăng.
• Công nghệ DM-i của Sealion 6:
  • Ưu tiên chạy điện, động cơ xăng 1.5L hỗ trợ sạc pin hoặc tăng sức mạnh.
  • Phạm vi tổng cộng >1.200 km (pin đầy + xăng đầy), tiêu thụ 1,1 lít/100 km.
  • Chế độ nối tiếp: Dùng khi pin yếu, điện vẫn kéo xe.
  • Chế độ song song: Kích hoạt khi cần hiệu suất cao (xăng 105 mã lực + điện 195 mã lực).

5. So sánh tổng quan

Kết luận

• Mild Hybrid: Cơ bản, tiết kiệm nhưng hạn chế, không có chế độ nối tiếp/song song hoàn chỉnh.
• Full Hybrid: Tiên tiến, tích hợp cả nối tiếp và song song, chạy điện quãng ngắn, không cần sạc ngoài.
• PHEV (như Sealion 6): Vượt trội, vừa mạnh mẽ như full hybrid, vừa linh hoạt như xe điện nhờ cắm sạc, phù hợp với xu hướng cách mạng xanh.